MiekeBal
Books
Het Rembrandt effect. Visies op kijken
Utrecht: HES, 1987
back cover text:
Dit essay biedt persoonlijke gedachten over vijf schilderijen van Rembrandt. Het gaat daarbij niet om biografische verbanden tussen kunstenaar en werk. Evenmin wordt de iconografische achtergrond erbij betrokken. In een confrontatiespel met psychoanalytische begrippen wordt het effect van de schilderijen op de kijkers aanleiding tot soms vèrgaande, steeds onverwachte interpretaties. Psychoanalytische begrippen als melancholie, narcisme, sublimatie, worden ingezet, niet als sleutel maar als partner in de wisselwerking tussen werk en kijker, die dan ook driehoekig wordt. Bovendien staat het kijken zelf centraal in de besproken schilderijen. Centraal en onder spanning, want kijken, zo laat Rembrandt ons weten, spreekt niet vanzelf, en heeft diepgaande gevolgen.