MiekeBal
Books
En Sara in haar tent lachte. Patriarchaat en verzet in bijbelverhalen
co-authors: Fokkelien van Dijk and Grietje van Ginneken. Utrecht: HES, 1984
German translation: ‘Und Sara lachte… Patriarchat und Widerstand in biblischen Geschichten’. Münster: Morgana Frauenverlag, 1988
back cover text:
De bijbel kan beschouwd worden als de meest invloedrijke verzameling literaire teksten van onze cultuur. Zo worden ze in dit boekje dan ook behandeld. De ideologische functie van bijbelverhalen ten opzichte van de positie van vrouwen staat centraal. Om deze nauwkeurig te kunnen analyseren wordt een aantal verhalen geanalyseerd en met hun receptie geconfronteerd.
Het verhaal van Sara en Hagar staat in het teken van concurrentie en jaloezie, respect en minachting, bruikbaarheid en opstandigheid, binnen machtsverhoudingen waarin het gezag van de man centraal staat. Twee verhalen over vrouwen die Tamar heten, van wie de een verkracht wordt door haar halfbroer en de ander haar schoonvader verleidt, stellen ons in staat, de grenzen van het patriarchaat ter discussie te stellen. Het in Joodse exegese gehanteerde principe, dat het ene verhaal het andere uitlegt, is hierbij leidraad. Het verhaal van Ruth laat zien wat er mogelijk is, wanneer een vrouw haar lot in eigen hand neemt. Tenslotte wordt de vervalsing van de scheppingsmythe aan de kaak gesteld. Nauwkeurige analyse van ‘Genesis’ 2 en 3 laat zien, dat de vrouw uit het aards paradijs haar eretitel ‘moeder van al wat leeft’ op een heel andere manier heeft verworven dan in onze cultuur wordt aangenomen.
De analyses staan in het kader van een ideologiekritische benadering van de literatuur, en steunen op inzichten uit de narratologie.